Το 14χρονο κορίτσι δεν πέθανε γιατί ήταν άρρωστη. Δεν πέθανε σε δυστύχημα. Δεν πέθανε γιατί ήταν αυτόχειρας. Πέθανε γιατί ήταν ‘χοντρή’. ...
‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ 

apneagr - 5 new articles


Πέθανε γιατί ήταν "χοντρή".



Το 14χρονο κορίτσι δεν πέθανε γιατί ήταν άρρωστη. Δεν πέθανε σε δυστύχημα. Δεν πέθανε γιατί ήταν αυτόχειρας. Πέθανε γιατί ήταν ‘χοντρή’.

Έτσι την αποκαλούσαν οι συμμαθητές της.

Έτσι και χειρότερα. Πολύ χειρότερα που δεν θα τα αναφέρουμε καν.

Είναι ασύλληπτα χυδαίοι οι χαρακτηρισμοί που εφευρίσκει ο ανθρώπινος νους προκειμένου να τρομοκρατήσει, να προπηλακίσει, να εξευτελίσει.

Λίγο πολύ που όλοι τους ξέρουμε. Τους ξέρουμε, τους έχουμε ακούσει, τους...

έχουμε υποστεί, έχουμε κάνει αγώνα να προστατέψουμε εμάς και τα αγαπημένα πρόσωπα.

Μάταια.

Η δολιότητα, η αθλιότητα, ο ρατσιστικός λόγος είναι πιο δυνατός και νικάει τις καλές μας προθέσεις.

Είδα τη φωτογραφία της Γωγώς – τι πανέμορφο κοριτσάκι! Ένα κουκλίστικο πρόσωπο ένα χαμόγελο μέλι, δυο ματάκια όλο αθωότητα και καλοσύνη. Το εφηβικό της σώμα ίσως είναι ‘λίγο παραπάνω κιλά’.

‘Λίγο παραπάνω κιλά’.

Ο ευγενικός τρόπος να εκφράσεις κάτι, μπορεί να είναι εξίσου κακοποιητικός με όλους τους άλλους. ‘Λίγο παραπάνω κιλά’ σημαίνει ‘χοντρός’ στο πιο κόσμιο. ‘Λίγο παραπάνω κιλά’ σημαίνει δεν είσαι αυτό που πρέπει να είσαι με βάση τις κοινωνικές νόρμες. Δεν είσαι αποδεκτός, δεν είσαι ελκυστικός, δεν ανήκεις στην ελίτ των καλλίγραμμων.

Είσαι λούζερ, πρέπει να ντύνεσαι και να φέρεσαι ανάλογα.

Πρέπει να είσαι ταπεινός μη σε πιάσουν στο στόμα τους οι συμμαθητές σου.

Να φέρεσαι δουλικά για να μην σε εξευτελίσουν.

Να προσπαθείς να περάσεις απαρατήρητος για να μη σε στριμώξουν σε κανένα καμπινέ και σού κάνουν τα μαρτύρια.

Να μην υπάρχεις, να μην αναπνέεις, να γίνεσαι ένα με τον τοίχο για να σωθείς, να γλιτώσεις, να επιβιώσεις. Να ντύνεσαι ανάλογα για να μην προκαλείς τη χλεύη. Σκούρα ρούχα, ράσα μέχρι το γόνατο, μακριά μανίκια στο κατακαλόκαιρο, μπάνια στη θάλασσα ή με το μονοκόμματο το κατίμαυρο ή καθόλου. Καλύτερα καθόλου: μην προσβάλεις και την αισθητική του κάθε μαλάκα που παίζει ρακέτες πάνω στο κεφάλι σου.

Η Γωγούλα πέθανε σε ένα χειρουργικό κρεββάτι. Παρά το νεαρότατο της ηλικίας της που απαγόρευε μια τέτοια εγχείρηση, εκείνη έπεισε τους γονείς της να κάνει μπαλονάκι.

Ήταν 14 χρονών αλλά βιαζόταν. Ήθελε να ζήσει, ήθελε να χαμογελάσει, ήθελε να μην ξυπνάει κάθε μέρα με τον τρόμο του μπούλινγκ στο αφράτο κορμάκι της. Έπρεπε να γλιτώσει αυτό το μαρτύριο μια ώρα αρχήτερα. Γιατί κάποιοι την τιμωρούσαν σκληρά. Μόνο και μόνο επειδή είχε ‘λίγα κιλά παραπάνω’.

Να γιατί μερικοί από μας συγκρουόμαστε ευθέως με τον ρατσιστικό λόγο των θεατρικών επιθεωρήσεων. Η δημόσια διαπόμπευση δεν είναι χιούμορ, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι χιούμορ.

‘Κουσούρια’ τα λένε αυτά ακόμα και σήμερα μερικοί θεατρίνοι που διαπρέπουν στο σπορ. Κουσούρια από το τουρκικό ‘kusur’ που σημαίνει αναπηρία, μειονέκτημα, ακόμα και ομοφυλοφιλία.

Επί προσωπικού, πολλοί από μας δίνουμε έναν αγώνα να παύσει ο κακοποιητικός λόγος στις θεατρικές επιθεωρήσεις. Κι είναι αυτός ένας από τις βασικότερες αιτίες που βρίσκομαι στα δικαστήρια με τον Μάρκο Σεφερλή.

Πρέπει κάποτε να καταλάβουμε πως δεν είναι δυνατόν να επικαλούμαστε τον Αριστοφάνη στον 21ο αιώνα. Ούτε τις παλιές ταινίες με τον Ρίζο, την Γεωργία Βασιλειάδου, τον Χρήστο Ευθυμίου και την Ταυγέτη: περιπτώσεις εξαιρετικών ηθοποιών που τυποποιήθηκαν σε ρόλους που είχαν σχέση με την εξωτερική τους εμφάνιση.

Πάνε αυτά περάσανε, τέλος.

Προχωράμε σε καινούργιες εποχές με νέους κώδικες επικοινωνίας, με νέες αντιλήψεις, με νέο χιουμορ ολόφρεσκο χωρίς τα δεκανίκια του ρατσισμού και της οπισθοδρόμησης.

Για τον θάνατο της Γωγούλας δεν ευθύνεται μόνο ο γιατρός. Οι ένοχοι είναι πολλοί. Είναι οι συμμαθητές που με την σκληρότητα τους, έσπρωξαν το κορίτσι στα όρια του - και πέρα από αυτά.

Γιατί υπάρχει σκληρότητα, μη γελιόμαστε. Και παιδική και εφηβικη. Δεν είναι όλα τα παιδιά αγγελούδια όπως θέλουμε να τα παρουσιάζουμε. Ούτε ισχύει η δικαιολογία ‘ε παιδιά είναι, τι να κάνουμε τώρα’. Όταν βλέπεις ένα δεκάχρονο να γρονθοκοπεί τον πιο αδύνατο, να προπηλακίζει τον μικρότερο, να βασανίζει το ζωάκι – καμιά δικαιολογία δεν είναι αρκετή.

Τα παιδιά γίνονται βασανιστές γιατί μεγάλωσαν έτσι. Γνώρισαν τη βία, λεκτική και σωματική, μέσα στην οικογένεια. Είδαν τον μπαμπά να χτυπάει τη μαμά, έφαγαν ξύλο από το περιβάλλον, έγιναν σκουπίδι..

Και κάπως, κάπου έπρεπε να ξεσπάσουν.

Φταίνε οι γονείς που ρωτάνε το παιδί τους αν έπεσε θύμα μπούλινγκ, αλλά σπανίως αν το ίδιο άσκησε μπούλινγκ. Λες και πρέπει να προστατέψεις μόνο το δικό σου παιδί κι όχι τα άλλο παιδιά από το δικό σου.

Η νεκρή Γωγούλα είχε ένα κουκλίστικο πρόσωπο ένα χαμόγελο μέλι, δυο ματάκια όλο αθωότητα και καλοσύνη.

Έχουμε όλοι ευθύνη να προστατέψουμε την επόμενη Γωγώ.

Το χρωστάμε στη μνήμη του 14χρονου κοριτσιού που έφυγε από τη ζωή μόνο και μόνο γιατί είχε ‘λίγο παραπάνω κιλά’.

*The girls Cahen d'Anvers, Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ

γράφει η Έλενα Ακρίτα

     
 


Τα social media είναι μαγικά: κάνουν τα τρολ ανθρώπους και τους ανθρώπους τρολ

Ακόμα και με το κράξιμο περιπτώσεων όπως η Λατινοπούλου, συμμετέχουμε άθελά μας στη δημιουργία «αμφιλεγόμενων» αστέρων της σύγχρονης αντίδρασης και επίσης στρώνουμε τον δρόμο για τον εξαγνισμό και την αναβάθμιση κάθε φαιδρής τηλεπερσόνας που μπαίνει στο κόλπο πουλώντας τρεντίλα και ευαισθητοποίηση.

Το καταφέραμε κι αυτό, με την δύναμη της διασύνδεσης, της διασποράς και της καταγγελίας που προσφέρουν με το αζημίωτο τα social media. Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να γίνει διάσημο ένα πρόσωπο όπως η κυρία Λατινοπούλου – που μέχρι προχθές αγνοούσαμε την ύπαρξή της – πολύ πιο πέρα από το στάνταρ ποιμνίο που έχει κερδίσει ως influencer και... ως φιλόδοξη πολιτεύτρια της νέας, ανανεωμένης δεξιάς του χειρίστου είδους. Όχι, μπράβο μας. Παραφράζοντας ένα παλαιότερo σλόγκαν για τις υπερφυσικές ιδιότητες των Μέσων γενικώς, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα social media είναι μαγικά: κάνουν τα τρολ ανθρώπους και τους ανθρώπους τρολ

Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για πραγματικό πρόσωπο ή για...κατασκευή, αν το τρολ είναι έμμισθο ή άμισθο, ψευδώνυμο ή επώνυμο, στρατευμένο ή μη. Η δουλειά του, το χόμπι του, το βίτσιο του, δεν είναι το άνοιγμα διαλόγου, είναι η προβοκάτσια, στην οποία εμείς αντανακλαστικά τσιμπάμε πριν την φάμε αμάσητη. Δεν έχει σημασία αν η πρόκληση είναι αληθινή ή ψευδής, ούτε το αν έχουμε δίκιο (πάντα έχουμε, εξάλλου). Ο χλευασμός καταλήγει πάντα εις βάρος μας, εμάς των αθώων χρηστών που προκειμένου να διακηρύξουμε για άλλη μια φορά την ηθική και ιδεολογική μας ανωτερότητα, λειτουργούμε ως διακινητές πάσης φύσεως μισαλλόδοξων σπαραγμάτων – υλικό με το οποίο χτίζονται πλέον οι καριέρες των «αμφιλεγόμενων» σταρ της σύγχρονης αντίδρασης. Και επίσης στρώνουμε τον δρόμο για τον εξαγνισμό και την αναβάθμιση κάθε φαιδρής τηλεπερσόνας που μυρίζεται ψητό και μπαίνει στο κόλπο πουλώντας τρεντίλα και ευαισθητοποίηση. 
Όλοι έχουμε ανάγκη να κράξουμε, να καταγγείλουμε, να ρίξουμε νερό στο μύλο μιας γενικευμένης και αέναης «μανούρας». Γι’ αυτό και συχνά την πατάμε και γινόμαστε ακριβοί στα πίτουρα και φτηνοί στ’ αλεύρι.
Παλιό το κουσούρι, αν αυτό μπορεί να είναι μια παρηγοριά. Έχω κρατήσει ένα καίριο ίσως για την περίπτωση, αλλά και γενικώς, απόσπασμα που είχα πετύχει (στα αγγλικά) από τον επίλογο του βιβλίου του Αντρέ Ζιντ “Paludes” (είδα ότι έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά με τον τίτλο «Τέλματα» αλλά είναι εξαντλημένο και δυσεύρετο), το οποίο κυκλοφόρησε το 1895: 

Από όλους τους διανοητικούς ψυχαναγκασμούς στον κόσμο, ένας από τους πιο ενοχλητικούς είναι η ανικανότητα του αναγνώστη να αποδεχτεί απλώς κάθε πρόταση όπως του παραδίδεται. Παίρνει στα σοβαρά τα σημεία όπου αστειεύεσαι, ενώ όταν του απευθύνεσαι με απόλυτη σοβαρότητα και ειλικρίνεια, σκάει ένα βαθυστόχαστο χαμόγελο και αναφωνεί: ‘Χα, το έπιασα το αστείο!’… Είναι σα να μην μπορεί να παραδεχτεί ότι οι άνθρωποι είμαστε ένα ακαθόριστο μίγμα γέλιου και μελαγχολίας, όπως μια μέρα με μερική συννεφιά. 

Επιστρέφοντας στη φασαρία που έγινε με αφορμή τις δηλώσεις της Σαλονικιάς πολιτεύτριας («Στόχος μου είναι οι Θεσσαλονικείς να αποκτήσουν την αίγλη που τους αρμόζει», δηλώνει) που αγωνίζεται για την πατρίδα, την θρησκεία, την οικογένεια και τις μασχάλες και κατάφερε να γίνει το πρόσωπο των ημερών, σκεφτόμουν ότι εσχάτως στρέφεται όλο και συχνότερα η συζήτηση σε ζητήματα περί του body shaming. Πέρα από το δίκαιο των αντιδράσεων όμως (εννοείται ότι όταν πετάς τούβλα που δεν στεκόντουσαν στην κουβέντα ούτε πριν από έναν αιώνα, θα υπάρξουν αντιδράσεις) έχω την αίσθηση πως, ό,τι κι αν λέμε δημόσια, μας τρώει ενδόμυχα φέτος όλους λίγο-πολύ, μια κοινή αγωνία, επιφανειακή και υπαρξιακή συγχρόνως. Πώς θα εμφανιστούμε ανέμελοι και ημίγυμνοι (ή και γυμνοί) στις παραλίες, κουβαλώντας όχι μόνο την χλαπάτσα αλλά και τις φοβίες και τις ανασφάλειες που μας κληροδότησαν τα λοκντάουν; Από την άλλη βέβαια, η επιθυμία αναψυχής είναι τόσο έντονη, που το body shaming (είτε εις βάρος των άλλων είτε του εαυτού μας) δεν θα είναι ανάμεσα στις προτεραιότητες των φετινών διακοπών. 
     
 


Το Πτωχευτικό θα κάνει την Ελλάδα αγνώριστη…

Μ ιλάω με ένα γνωστό μου γιατρό πριν από κάτι χρόνια. Λέμε για το πρωτάθλημα, λέμε για τα κομενάκια, λέμε για τον καιρό (πάντοτε να μιλάτε για τον καιρό με τους γιατρούς!), λέμε για κάτι πονάκια που έχω όταν βρέχει (ψαχνόμουνα για τζάμπα διάγνωση…), λέμε για το μεταναστευτικό, φτάνει η κουβέντα και στα φράγκα. Τα δικά μου, τα δικά του, τα φράγκα της χώρας, τα φράγκα της οικουμένης όλης. 

Λαύρος ο ντόκτορ, τα χώνει: «Τι μαλάκες ρε φίλε οι Αμερικάνοι! Αντί να σπρώξουν εξήντα-εβδομήντα δισεκατομμύρια στη Lehman Brothers για να επιπλεύσει την άφησαν να βουλιάξει και το πλήρωσαν δύο τρισεκατομμύρια. Ενώ με εξήντα-εβδομήντα δισεκατομμυριάκια, το πάρτυ θα συνεχιζόταν μια χαρά…»

Κρατείστε το αυτό με το πάρτυ, θα... το βρούμε μπροστά μας πιο κάτω. Πριν το συναντήσουμε ωστόσο, θα ήθελα να σημειώσω ότι σε αντίθεση με τα περί του αντιθέτου γραφόμενα, εκτός από τον Έλβις ζει και η Θάτσερ. Και μάλιστα όχι μόνο ζει αλλά βασιλεύει κιόλας. Αν όχι στη Βολιβία και στη Χιλή, όπου σήκωσαν κεφάλι τα κουμμούνια, τουλάχιστον στην Ελλαδάρα όπου το νομοσχέδιο για το Πτωχευτικό κράτησε ψηλά τη σημαία του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού. Κι έθεσε τις βάσεις για ένα γρήγορο, για ένα ταχύτατο, για ένα αστραπιαίο πέρασμα στην κοινωνία του ενός τρίτου!

Το όποιον σε απλά μαθηματικά, απ’ αυτά που μαθαίνουν στα σχολεία των εικοσιπέντε μαθητών ανά τμήμα, μας κάνει κάτι ως εξής: 
  • Το ένα τρίτο θα την βγάζει καθαρή
  • Το άλλο ένα τρίτο θα τρώει σκατά
  • Και το τελευταίο ένα τρίτο δεν θα βρίσκει ούτε σκατά να φάει
Δυσκολεύεστε να το πιστέψετε, το ξέρω, αλλά και το 2010 δυσκολευόσασταν εξίσου να πιστέψετε όσους σας λέγανε ότι η ελληνική κοινωνία θα πέρναγε από το μοντέλο all inclusive στην παραλλαγή δύο τρίτα. Από εκεί δηλαδή που για όλους ή σχεδόν όλους υπήρχε ολίγη μοίρα στον ήλιο, ξαφνικά το ένα τρίτο βρέθηκε στη σκιά. Μη σου πω στο πήχτρα, το μαύρο σκότος…

Όλα αυτά τα ανωτέρω τα σκεπτόμουνα προχτές που κουβέντιαζα με το φίλο μου τον Βαγγέλη (ας τον πούμε Βαγγέλη) σε γνωστό καφέ της πατρίδος μου, των Τρικάλων. Είχα πάει να δω τη μαμά, βγήκα και για καφέ με τη μασκούλα, να με βλέπει ο Χαρντ και να γίνεται χάρντερ ένα πράγμα!

Και κουβεντιάζαμε με τον Βαγγέλη. Και γύρισε και εξέφρασε την απορία: «Καλά ρε Χρήστο, εγώ κι εσύ δεν τα έχουμε και τόσο καλά με την κυβέρνηση. Γνωστό αυτό. Αυτοί που τους ψήφισαν και ελπίζανε και ονειρεύονταν και τώρα θα τους έρθει κατακούτελα το Πτωχευτικό, δεν θα αντιδράσουν

«Τι να σου πω Βαγγέλη μου», του απάντησα. «Λογικά, όση πλύση εγκεφάλου κι αν τους κάνουν τα MME, άμα τρυπήσει η τσέπη τους και πάει βόλτα το σπίτι τους θα αντιδράσουν. Αλλά δεν είμαι και απολύτως σίγουρος…»

«Αυτοί οι τύποι είναι που θέλανε να συνεχιστεί το πάρτυ», επέμεινε ο Βαγγέλης, θυμίζοντάς μου την ιστοριούλα με τον γιατρό και τη Lehman Brothers. «Αυτοί ακριβώς οι τύποι περίμεναν λαγούς με πετραχήλια και τώρα τρώνε το τσιβί. Εγώ λέω ότι θα αντιδράσουν και θα αντιδράσουν και άσχημα κιόλας. Για να μην ξεχνάς εδώ τα τοπικά, σου θυμίζω ότι στον Μαγκούλη δεν την είχαν πέσει ούτε αριστεροί ούτε δεξιοί. Παλιοί του σύντροφοι απ’ την ΠΑΣΟΚάρα την είχαν πέσει, όταν είδαν πως το πάρτυ ψόφησε. Έχω την εντύπωση πως και οι γαλάζιοι ψηφοφόροι θα αντιδράσουν αναλόγως»!

Διατηρώντας τις αμφιβολίες μου, του είπα να βάλουμε ένα στοίχημα. Ένα ευρώ εγώ ότι δεν θα προκύψει κοινωνική έκρηξη κι ένα ευρώ ο Βαγγέλης ότι θα σκάσει το ηφαίστειο. Του χρόνου τέτοια εποχή, αν μας αφήσει ήσυχους ο κορωνοϊός, θα ξέρουμε ποιος κέρδισε το έπαθλο… 
     
 


Εσύ θα φταις! Πάλι εσύ θα φταις!

Μ ε λίγα λόγια: Δεν φταίει που δεν πήραμε μέτρα το καλοκαίρι στις πύλες εισόδου της χώρας. 

Δεν φταίει που ανοίξαμε τα σχολεία με τα παιδιά το ένα πάνω στο άλλο, που δεν βρήκαμε αίθουσες, που δεν πήραμε όσους καθηγητές χρειαζόμαστε, που δεν πήραμε όσο προσωπικό καθαριότητας χρειαζόμαστε, που φτάσαμε τέλος Αυγούστου να συζητάμε αν θα δοθούν μάσκες στα παιδιά ή όχι, που δεν κάνουμε τεστ στους εκπαιδευτικούς. (Σήμερα από γινάτι βγήκαν στους δρόμους). 

Δεν φταίει που δεν έχουμε προσλάβει επαρκές και... εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, που δεν έχουμε προετοιμάσει τις ΜΕΘ, που δεν έχουμε εντάξει τη πρωτοβάθμια στη μάχη, που δεν έχουμε βάλει στη συνταγογράφηση τα τεστ (γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό κι αυτοί από γινάτι βγήκαν σήμερα στους δρόμους) 

Δεν φταίει που στα ΜΜΜ ο ένας είναι πάνω στον άλλον. Που τα δρομολόγια στο μετρό γίνονται κάθε 10 λεπτά. Δεν φταίει που έξι μήνες κοιτάμε το ταβάνι και το κουβεντιάζουμε. 
Όχι! 
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα φταίει. 
Εσύ θα φταις! Πάλι εσύ θα φταις! 
Ένα έχω να σας πω: Φοράτε μάσκα. 
γράφει η Tάνια Καραγιάννη (fb)
     
 


Πώς θα τελειώσει η πανδημία; Τα πιθανά σενάρια και ο κόσμος που θα αφήσει πίσω

Και τώρα τι; Πως θα τελειώσει όλο αυτό; Θα τελειώσει; Πώς θα είναι ο κόσμος μετά από αυτό; Μια πιθανή εικόνα από το μέλλον.

Πριν από τρεις μήνες κανείς δεν ήξερε τον SARS-CoV-2 (η επίσημη ονομασία του νέου κορονοϊού που προκαλεί τον COVID-19). Τώρα η πανδημία έχει σκορπίσει τον φόβο σε ολόκληρο τον πλανήτη, με περίπου μισό εκατ. κρούσματα (τα επιβεβαιωμένα μόνο) και έχει κλειστεί στο σπίτι του το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή περίπου 3 δισ. άνθρωποι.

Εκτός από τους ανθρώπους, έχει συνθλίψει οικονομίες και... συστήματα υγείας σε πολλές χώρες, με γεμάτα νοσοκομεία και άδειους δρόμους και γραφεία. Έχει χωρίσει ανθρώπους από τους συγγενείς και τους φίλους τους. Ένας άγνωστος μέχρι πριν λίγο καιρό ιός που έχει αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέραμε. Όπως ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ή η 11η Σεπτεμβρίου, αυτή η πανδημία καταγράφεται ήδη στις σελίδες της Ιστορίας ως ΤΟ γεγονός του 2020.

«Ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος για μια πανδημία»

Οι προειδοποιήσεις ότι ο κόσμος δεν είναι έτοιμος για μια πανδημία, δεν ήταν λίγες. Ο Μπιλ Γκέιτς το είχε πει από το 2015, σε ομιλία του στο TED2015.

Τον Οκτώβριο, το Johns Hopkins έκανε μια προσομοίωση για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένας νέος κορονοϊός εξαπλωνόταν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Και τώρα έχει συμβεί. Τα υποθετικά σενάρια έγιναν πραγματικότητα. Το «κι αν;» έγινε «και τώρα τι;», γράφει το Atlantic.

Και τώρα τι; Πως θα τελειώσει όλο αυτό; Θα τελειώσει;

Όπως γράφει ο συντάκτης του Atlantic, οι ζωές των ανθρώπων της νέας γενιάς, των μωρών που γεννιούνται τώρα με τον φόβο του COVID-19 (ας την πούμε Generation C) θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τις αποφάσεις που θα ληφθούν τις επόμενες εβδομάδες και από τις απώλειες που θα υποστούμε ως συνέπεια.

Μια υπενθύμιση: Ο Δείκτης Παγκόσμιας Υγειονομικής Ασφάλειας, που βαθμολογεί κάθε χώρα σχετικά με την ετοιμότητά της για το ενδεχόμενο μιας πανδημίας, δίνει στις ΗΠΑ βαθμολογία 83,5 - την υψηλότερη στον κόσμο. Κράτος πλούσιο, ισχυρό, ανεπτυγμένο, οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι ήταν το πιο έτοιμο κράτος στον κόσμο. Αυτή η ψευδαίσθηση έχει καταρριφθεί. Παρά τους μήνες που προηγήθηκαν με προειδοποιήσεις ότι ο ιός εξαπλώνεται και πέρα από την Κίνα, όταν τελικά έφτασε στην Αμερική, την βρήκε ανέτοιμη.

Το φιάσκο δε με τα τεστ, ή μάλλον την έλλειψή τους, ήταν καθοριστικό γιατί δεν μπόρεσαν να εντοπιστούν τα κρούσματα και άρα η εξάπλωση του ιού.

Οι επόμενοι μήνες

Το βασικό τους επόμενους μήνες είναι το σύστημα υγείας. Δηλαδή η θωράκισή του. Μια μελέτη που έγινε από μια ομάδα στο Imperial College του Λονδίνου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εάν η πανδημία αφεθεί ανεξέλεγκτη, τα κρεβάτια στα νοσοκομεία θα γεμίσουν μέχρι τα τέλη Απριλίου (αυτό βέβαια ανάλογα με τη χώρα και τη διαθεσιμότητα). Μέχρι τα τέλη Ιουνίου, για κάθε διαθέσιμο κρεβάτι ΜΕΘ, θα υπάρχουν περίπου 15 ασθενείς COVID-19 που θα χρειάζονται εντατική. Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, η πανδημία θα έχει σκοτώσει 2,2 εκατομμύρια Αμερικανούς (χωρίς να υπολογίζονται όσοι θα χάσουν τη ζωή τους από άλλα αίτια, όπως τροχαία, εγκεφαλικά, επειδή δεν θα έχουν δυνατότητα πρόσβασης στα νοσοκομεία). «Αυτό είναι το χειρότερο σενάριο», γράφει το Atlantic.

Για να το αποφύγουμε, πρέπει να συμβούν τα εξής - και γρήγορα.

  1. Το πρώτο και σημαντικότερο είναι να παραχθούν γρήγορα μάσκες, γάντια και εξοπλισμός ατομικής προστασίας. Εάν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης δεν μπορούν να παραμείνουν υγιείς, όλο το σύστημα θα καταρρεύσει. Σε πολλές χώρες, τα αποθέματα είναι ήδη ελάχιστα και οι γιατροί επαναχρησιμοποιούν μάσκες μεταξύ των ασθενών. Αυτές οι ελλείψεις συμβαίνουν επειδή ο ιατρικός εξοπλισμός γίνεται κατά παραγγελία και εξαρτώνται από τις διεθνείς αλυσίδες εφοδιασμού που βρίσκονται σήμερα σε δύσκολη θέση. Η επαρχία Χουμπέι στην Κίνα, το επίκεντρο της πανδημίας, ήταν επίσης κέντρο παραγωγής ιατρικών μασκών. Μια λύση -που ήδη γίνεται από κάποια κράτη- είναι παραγωγή μασκών από βιομηχανίες που πριν παρήγαγαν άλλα προϊόντα. 
  2. Το δεύτερο είναι η μαζική ανάπτυξη τεστ για τον COVID-19.Ο ΠΟΥ έχει προειδοποιήσει όλες τις χώρες ότι το βασικό είναι να γίνονται όλο και περισσότερα τεστ για να εντοπίζεται ο ιός. Στην Γερμανία εκτιμάται ότι υπάρχουν τόσοι λίγοι θάνατοι αναλογικά με τα κρούσματα γιατί γίνονται περισσότερα τεστ. Στην Ελλάδα, που τα τεστ γίνονται επιλεκτικά, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορονοϊό, κ. Τσιόδρας, έχει αναφέρει ότι σήμερα εκτιμάται ότι τα κρούσματα στη χώρα μας ανέρχονται μεταξύ 8.000 και 10.000, τη στιγμή που τα επιβεβαιωμένα δεν έχουν ξεπεράσει τα 1.000.
  3. Τα παραπάνω μέτρα θα πάρουν χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου η πανδημία είτε θα επιταχυνθεί πέρα από την ικανότητα του συστήματος υγείας να ανταπεξέλθει ή αργά σε συγκρατημένα επίπεδα. Έτσι, η πορεία της - και η μοίρα των εθνών - εξαρτάται τώρα από το τρίτο πράγμα που συμβαίνει ήδη: η κοινωνική αποστασιοποίηση. Σκεφτείτε με αυτό τον τρόπο: Υπάρχουν τώρα μόνο δύο ομάδες στις κοινωνίες. Η ομάδα Α περιλαμβάνει όλους όσους εμπλέκονται στην υγεία, όσους μάχονται με τον ιό, είτε πρόκειται για τη θεραπεία ασθενών, είτε για δοκιμές θεραπειών και εμβολίων, είτε για προμήθειες προϊόντων. Η ομάδα Β περιλαμβάνει όλους τους υπόλοιπους. Η δουλειά της ομάδας Β είναι να βοηθήσει ώστε η ομάδα Α να «αγοράσει» περισσότερο χρόνο. Η ομάδα Β πρέπει τώρα να «αμβλύνει την καμπύλη» της μετάδοσης με φυσική απομόνωση από άλλους ανθρώπους.
Για να αποτραπεί η μελλοντική κατάρρευση του συστήματος υγείας, αυτά τα φαινομενικά δραστικά βήματα πρέπει να ληφθούν αμέσως. Ο Τραμπ έχει δείξει πρόθυμος να σταματήσει το μέτρο της κοινωνικής αποστασιοποίησης για χάρη της οικονομίας. Το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας εκτιμά ότι με τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης μπορεί να μειωθεί το ποσοστό μόλυνσης κατά 95%. «Η εγκατάλειψη της κοινωνικής αποστασιοποίησης θα ήταν ανόητη τακτική», γράψει το Atlantic. «Η εγκατάλειψη της κοινωνικής αποστασιοποίησης τώρα, που οι έρευνες και ο προστατευτικός εξοπλισμός είναι σε έλλειψη, θα ήταν καταστροφική».

Τα σενάρια για το μέλλον

Ακόμα και μια τέλεια απάντηση δεν θα σταματήσει την πανδημία, αναφέρει το Atlantic. Όσο ο ιός επιμένει σε κάποιο σημείο της γης, υπάρχει η πιθανότητα ένας μολυσμένος ταξιδιώτης να ξαναρχίσει νέες σπίθες σε χώρες που έχουν ήδη σβήσει τις πυρκαγιές τους. Αυτό συμβαίνει ήδη στην Κίνα, τη Σιγκαπούρη και άλλες ασιατικές χώρες που φαινόταν για λίγο ότι ο ιός ήταν υπό έλεγχο. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια για το μέλλον: ένα πολύ απίθανο, ένα πολύ επικίνδυνο και ένα πολύ μακροπρόθεσμο.

Το πρώτο σενάριο είναι ότι όλα τα κράτη θα καταφέρουν να θέσουν υπό έλεγχο τον ιό, όπως έγινε με τον SARS το 2003. Δεδομένης της έκτασης της πανδημίας, ωστόσο, και του πόσο άσχημα είναι τα πράγματα σε πολλές χώρες, οι πιθανότητες παγκόσμιου ταυτόχρονου ελέγχου του ιού, είναι ελάχιστες.

Το δεύτερο σενάριο είναι ότι και αυτός ο ιός θα κάνει ότι έκαναν και άλλοι ιοί που προκάλεσαν πανδημίες γρίπης στο παρελθόν: θα περάσει από τον παγκόσμιο πληθυσμό και θα αφήσει πίσω του αρκετούς επιζώντες με ανοσία πλέον και τελικά δεν θα μπορεί να βρει ξενιστή για να επιβιώσει. Αυτό είναι το γνωστό πλέον σενάριο της «ανοσίας της αγέλης». Είναι η πιο γρήγορη λύση και γι’ αυτό είναι ελκυστική σε κάποιους ηγέτες (βλέπε Μπόρις Τζόνσον). Αλλά είναι μια λύση με τρομερό κόστος: ο SARS-CoV-2 είναι πιο μεταδοτικός και θανατηφόρος από την γρίπη και πιθανόν να αφήνει πίσω του πολλά εκατομμύρια νεκρούς και πολλά κατεστραμμένα συστήματα υγείας. Εκτός από τη Βρετανία, και οι ΗΠΑ φλερτάρουν με αυτό το σενάριο.

Το τρίτο σενάριο είναι ότι ο κόσμος αντιδρά με λύσεις όπως αυτές που έχουμε δει μέχρι σήμερα για να κερδίσει χρόνο μέχρι να παραχθεί ένα εμβόλιο. Αυτή είναι η καλύτερη επιλογή, αλλά και η πιο περίπλοκη και χρονοβόρα.

Εξαρτάται, αρχικά, από την παρασκευή εμβολίου. Εάν επρόκειτο για πανδημία γρίπης, τα πράγματα θα ήταν ευκολότερα. Ο επιστημονικός κόσμος έχει εμπειρία στην παρασκευή εμβολίων γρίπης και το κάνει κάθε χρόνο. Αλλά δεν υπάρχουν τώρα εμβόλια για κορονοϊούς - μέχρι τώρα, αυτοί οι ιοί φαινόταν να προκαλούν ασθένειες που ήταν ήπιες ή σπάνιες - έτσι οι έρευνες πρέπει να ξεκινήσουν από το μηδέν.

Τα πρώτα βήματα ήταν εντυπωσιακά γρήγορα. Την περασμένη Δευτέρα, ένα πιθανό εμβόλιο που δημιουργήθηκε από τη Moderna, μπήκε στη φάση των πρώιμων κλινικών ελέγχων. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 63 ημέρες ώστε οι επιστήμονες να αναλύσουν τα γονίδια του ιού για πρώτη φορά και να γίνουν οι πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους. Η αρχική δοκιμή θα πει απλά στους ερευνητές εάν το εμβόλιο φαίνεται ασφαλές και εάν μπορεί πραγματικά να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μετά οι ερευνητές θα πρέπει να ελέγξουν ότι όντως αποτρέπει τη μόλυνση από τον SARS-CoV-2. Θα χρειαστεί να κάνουν δοκιμές σε ζώα και δοκιμές μεγάλης κλίμακας σε ανθρώπους για να διασφαλίσουν ότι το εμβόλιο δεν προκαλεί σοβαρές παρενέργειες. Θα χρειαστεί να μάθουν ποια δόση απαιτείται, πόσες δόσεις χρειάζονται οι άνθρωποι, αν το εμβόλιο λειτουργεί σε ηλικιωμένους και εάν απαιτεί κάτι άλλο για να γίνει πιο αποτελεσματικό.

Υπάρχει επίσης μια ακόμα διαφορά από τα άλλα εμβόλια. Τα υπάρχοντα εμβόλια δρουν παρέχοντας στο σώμα αδρανοποιημένους ή κατακερματισμένους ιούς, επιτρέποντας στο ανοσοποιητικό σύστημα να προετοιμάσει τις αμυντικές του μεθόδους, όταν και αν χρειαστεί. Αντίθετα, το εμβόλιο της Moderna περιλαμβάνει ένα στέλεχος του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 - το RNA του. Η ιδέα είναι ότι το σώμα μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτόν το φλοιό για να χτίσει τα δικά του ιικά τμήματα, τα οποία στη συνέχεια θα αποτελέσουν τη βάση προετοιμασίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτή η προσέγγιση λειτουργεί σε ζώα, αλλά δεν είναι αποδεδειγμένο ότι λειτουργεί στους ανθρώπους. Αντιθέτως, Γάλλοι επιστήμονες προσπαθούν να τροποποιήσουν το υπάρχον εμβόλιο της ιλαράς χρησιμοποιώντας στοιχεία του νέου κορονοϊού.


Όμως, όποιος από τους τρόπους αποδειχθεί ο πιο αποτελεσματικός, θα χρειαστούν 12 έως 18 μήνες για να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ευρεία κλίμακα.

Πράγμα που σημαίνει ότι αυτός ο κορονοϊός θα είναι μέρος της ζωής μας για τουλάχιστον ένα χρόνο, αν όχι για πολύ περισσότερο. Εάν τα σημερινά περιοριστικά μέτρα δείχνουν να λειτουργούν, η πανδημία μπορεί να περιοριστεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να επιστρέψουμε σε κάτι που θα μοιάζει με ομαλότητα. Τα γραφεία θα μπορέσουν να γεμίσουν ξανά, το ίδιο και τα μπαρ και τα καφέ. Τα σχολεία θα μπορούσαν να ξανανοίξουν και οι φίλοι και συγγενείς να αγκαλιαστούν ξανά. Αλλά όσο το παλιό status quo επιστρέφει, το ίδιο θα κάνει και ο ιός. Αυτό δεν σημαίνει ότι η κοινωνία πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή απομόνωση μέχρι το 2022. Αλλά «πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ζήσουμε πολλαπλές περιόδους κοινωνικής αποστασιοποίησης», λέει ο Στέφεν Κίσλερ του Χάρβαρντ.

Τι θα αφήσει πίσω της αυτή η πανδημία

Φυσικά το θέμα της υγείας όλων μας και το πως θα βγούμε από αυτή την πανδημία είναι μια μόνο πτυχή της νέας πραγματικότητας.
  • Η οικονομία βιώνει ένα σοκ τόσο ξαφνικό και ολέθριο που λίγοι εν ζωή άνθρωποι έχουν βιώσει στο παρελθόν. Περίπου ένας στους πέντε Αμερικανούς έχουν χάσει είτε ώρες εργασίας είτε τις δουλειές τους. Τα ξενοδοχεία είναι άδεια. Οι αεροπορικές παλεύουν για την επιβίωση. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι κλειστές για άγνωστο χρονικό διάστημα. Οι ανισότητες θα διευρυνθούν. 
  • Μετά την πανδημία, αναμένεται και μια δεύτερη: αυτή της ψυχικής υγείας. Σε μια περίοδο έντονου στρες, φόβου και αβεβαιότητας, οι άνθρωποι αποκόπτονται από αυτό που έχουν περισσότερο ανάγκη, την καταπραϋντική ανθρώπινη επαφή. Οι αγκαλιές, οι χειραψίες, τα φιλιά είναι πλέον επικίνδυνα. Τα άτομα με άγχος ή ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δυσκολεύονται περισσότερο. Οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι είναι ήδη αποκλεισμένοι από μεγάλο μέρος της δημόσιας ζωής, καλούνται να αποστασιοποιηθούν ακόμη περισσότερο, εμβαθύνοντας τη μοναξιά τους. Οι Ασιάτες ήδη υποφέρουν από ρατσιστικές προσβολές, που τροφοδοτούνται και από τον ίδιο τον πρόεδρο των ΗΠΑ όταν μιλά για τον «κινεζικό ιό». Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης παιδιών είναι πιθανό να αυξηθούν, στα πλαίσια της καραντίνας. Τα παιδιά μπορεί να υποστούν ψυχικό τραύμα που θα μείνει μαζί τους μέχρι την ενηλικίωση. Οι επιζώντες του COVID-19 μπορεί να στιγματιστούν. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας θα χρειαστούν χρόνο για να ξεπεράσουν αυτό που βίωσαν: Ένα έως δύο χρόνια αφού ο SARS χτύπησε το Τορόντο, γιατροί και νοσηλευτές που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, μετά ήταν λιγότερο παραγωγικοί και αρκετοί ήρθαν αντιμέτωποι με το μετατραυματικό στρες. Οι άνθρωποι που θα έχουν περάσει μεγάλο διάστημα σε καραντίνα είναι πιθανό να εκδηλώσουν αγοραφοβία. 
  • Οι πανδημίες μπορούν επίσης να προκαλέσουν κοινωνική αλλαγή. Οι άνθρωποι, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί μπόρεσαν εξαιρετικά γρήγορα να υιοθετήσουν νέες πρακτικές που μέχρι τότε δαιμονοποιούσαν, όπως η εργασία από το σπίτι, οι τηλεδιασκέψεις όπου μπορούν να συμπεριληφθούν και άτομα με αναπηρίες, σωστές άδειες ασθενείας και διευκολύνσεις για την φροντίδα των παιδιών. Ίσως ο κόσμος καταλάβει πόσο σημαντικό είναι ένα δίκαιο και προσβάσιμο από όλους σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
από το HuffPost Greece
     
 


FeedBlitz Top Slot
powered byad choices

More Recent Articles


You Might Like